ปลุกชีวิตเวนิสตะวันออก การกลับมาของ คลองโอ่งอ่าง และย่านสะพานหัน

คลองโอ่งอ่าง คือหนึ่งในคลองรอบกรุงที่ขุดตั้งแต่แรกสร้างกรุงเทพฯ ในสมัยรัชกาลที่ 1 และยังคงหลงเหลือมาถึงปัจจุบัน ความสำคัญของคลองแห่งนี้เชื่อมโยงกับพื้นที่ตลาดบกคือ สำเพ็ง พาหุรัด ที่ตั้งอยู่บนฝั่ง ทำให้สมัยก่อนย่านนี้จึงคึกคักทั้งส่วนของตลาดบกและตลาดน้ำ รวมทั้งยังมี วิกลิเกหลวงสันท์ ที่โด่งดังมากๆ ตั้งอยู่ที่ริมคลองแห่งนี้ด้วย

คลองรอบกรุงเช่นคลองโอ่งอ่างทำให้บรรยากาศของบางกอกในยุคก่อนเปรียบได้กับเมืองเวนิสในซีกโลกตะวันวันออก แม้แต่สะพานหันที่รัชกาลที่ 5 โปรดให้สร้างขึ้น (แบบดั้งเดิม) ก็สร้างตามรูปแบบซึ่งเชื่อว่าได้รับอิทธิพลจากสะพานริอัลโตในเมืองเวนิส

สองฝั่งซ้าย ขวา ของคลองโอ่งอ่างคือพื้นที่ย่านค้าขายพาหุรัดและสำเพ็ง ส่วนถนนเรียบริมคลองต่อมาได้เป็นย่านร้านค้าที่แน่นขนัดของชาวสะพานเหล็ก ก่อนจะย้ายไปอยู่ในห้างสรรพสินค้าพร้อมกับการปรับภูมิทัศน์ครั้งใหญ่ริมคลองโอ่งอ่างที่ใครๆ ก็ยกให้เป็นคลองชองกเยชอน (Cheonggyecheon) โมเดล โปรเจกต์เปลี่ยนคลองน้ำเน่าเสียกลางกรุงโซลให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวสุดโรแมนติก ทั้งน้ำสะอาด สวนสวย เดินเที่ยวได้อย่างปลอดภัย

สำหรับการปรับปรุงภูมิทัศน์คลองโอ่งอ่างแล้วเสร็จไปเมื่อต้นปี 2562 ที่ผ่านมา ทั้งการปูพื้นอิฐถนนใหม่ตลอดทางเดินร่วม 2 กิโลเมตร จัดสวนเล็กน้อย จัดการน้ำให้ใส กลิ่นดีขึ้นกว่าเดิม เป็นสัญญาณที่ดีว่าปัญหาน้ำเน่าเสียในกรุงเทพฯ นั้นแก้ได้จริง ถ้าทุกฝ่ายทั้งรัฐ เอกชน และประชาชนตั้งใจและร่วมมือกันจริงๆ

ล่าสุดคลองโอ่งอ่างกลับมาอยู่ในสปอตไลต์อีกครั้งกับการเปิดตัว ถนนคนเดินคลองโอ่งอ่าง วาดสตรีทอาร์ตตลอดผนังสองฝั่งคลอง เล่าเรื่องประวัติศาสตร์ ความเป็นพหุวัฒนธรรมที่ซ่อนอยู่ในย่านแห่งนี้ โดยในเย็นวันศุกร์ เสาร์ และอาทิตย์ กทม.ได้เปิดพื้นที่ให้พ่อค้า แม่ขายนำอาหาร สินค้าต่างๆ เข้ามาเปิดแผงได้ พร้อมนักดนตรีเปิดหมวกที่มาเปิดการแสดงกระจายกันอยู่สองฝั่งคลอง รวมระยะทางถนนคนเดิน 750 เมตร ช่วงระหว่างสะพานดำรงสถิต ถึงสะพานโอสถานนท์ สามารถรองรับร้านค้า รวมจำนวน 261 ร้าน แบ่งเป็น ร้านค้า 119 ร้าน และแผงค้า 142 แผง 

ในส่วนของร้านค้าแม้จะยังไม่ชัดเจนนักในประเภทของสินค้า แต่ก็ถือว่าเป็นจุดเริ่มที่ดีในการพัฒนาพื้นที่ประวัติศาสตร์ไม่ให้ถูกทิ้งร้างจนเงียบเหงา และถ้าทุกคลองรอบกรุงเทพฯ มีน้ำใสสะอาดและบรรยากาศริมคลองน่าเดินอย่างนี้ ไม่แน่ว่าฉายา “เวนิสตะวันออก” อาจจะไม่กลายเป็นเรื่องเล่าขานและตำนานอีกต่อไป

Fact File

• ถนนคนเดินริมคลองโอ่งอ่าง จัดขึ้นทุกวัน ศุกร์-อาทิตย์ เวลา 16.00-22.00 น.
• การเดินทางสามารถใช้บริการ MRT สถานีสามยอด และเดินมาได้ใกล้มาก