ปริศนารูหลอน ภาพยนตร์ที่ว่าด้วยระยะลึกของ “ความจริง”

ปริศนารูหลอน (The Whole Truth) ภาพยนตร์ไทยเรื่องใหม่จาก Netflix กำกับโดยผู้กำกับผู้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวอย่าง วิศิษฏ์ ศาสนเที่ยง ที่เคยฝากผลงานสไตล์จัดจ้านสร้างสรรค์สุดจินตนาการมาแล้ว เช่น “ฟ้าทะลายโจร” “หมานคร” “อินทรีแดง” และผลงานหนังผีขนหัวลุกอย่าง “เป็นชู้กับผี” รวมทั้ง “สิงสู่” และด้วยความที่เป็นผู้กำกับผู้มีเอกลักษณ์ด้านการสร้างจินตนาการที่มีเสน่ห์เฉพาะตัวทำให้ชื่อของ วิศิษฏ์ ศาสนเที่ยง เป็นผู้กำกับที่โดดเด่นบนเวทีเทศกาลภาพยนตร์ระดับสากลมาแล้วไม่ว่าจะ Cannes Film Festival, Golden Horse Film Festival, Vancouver International Film Festival และเทศกาลอื่น ๆ อีกมากมาย

ครั้งนี้วิศิษฏ์กลับมาอีกครั้งกับ ปริศนารูหลอน ภาพยนตร์ลึกลับระทึกขวัญที่จะพาผู้ชมดำดิ่งสู่ปมลึกลับในรูปริศนาใต้เงามืด ซึ่งภาพยนตร์เรื่องนี้ยังคงไว้ในรูปแบบภาพยนตร์สไตล์วิศิษฐ์ได้อย่างดี ไม่ว่าจะเป็นการออกแบบฉาก แสง รายละเอียดของงานกำกับที่โดดเด่นด้านการใช้ภาพและสี ดนตรีทางระทึกขวัญที่แปลกใหม่ รวมทั้งภาพยนตร์เรื่องนี้ยังมีจุดเด่นที่บทภาพยนตร์อันมีความซับซ้อนทางเนื้อเรื่อง และเนื้อหาที่น่าขบคิดต่อหลังชมจบแล้ว

ผีในรูกับ “ความจริงระยะลึก”

ปริศนารูหลอน เป็นภาพยนตร์ที่เล่าเรื่องเกี่ยวกับครอบครัวหนึ่งประกอบไปด้วย ใหม่ (แม่) พัท (ลูกชาย) พิม (ลูกสาว) ที่อยู่มาวันหนึ่งผู้เป็นแม่เกิดประสบอุบัติเหตุรถชนจนต้องพักรักษาตัวในโรงพยาบาล โดยในช่วงที่ใหม่พักรักษาตัวไม่ได้สติอยู่นั้น พงษ์ (ตา) กับ วรรณ (ยาย) ได้เข้ามารับพัทและพิมในฐานะหลานไปอยู่ที่บ้านของตนก่อนเพื่อรอใหม่ฟื้นได้สติ และเหตุการณ์ที่พัทและพิมต้องเข้าไปอาศัยในบ้านของตายายนี้เองคือจุดเริ่มต้นของเรื่องลึกลับมากมายที่กำลังปะทุอยู่ในรูเล็ก ๆ บนกำแพงของบ้านหลังนี้ที่หากใครที่พบเห็นรูและส่องเข้าไปจะได้พบกับความจริงที่ถูกปกปิดไว้นั่นคือ ความลับอันดำมืด

มากกว่าความระทึกขวัญ ภาพยนตร์เรื่องนี้บอกเล่าประเด็นใหญ่ที่สำคัญอย่างหนึ่งนั่นคือ “ความจริง” และหากความจริงนั้นไม่พึงประสงค์สำหรับเราหรือเป็นบาดแผลทางความทรงจำ เราจะกล้าเผชิญหน้าความจริงนั้นหรือไม่และความรู้สึกที่มีต่อความจริงนั้นจะเป็นอย่างไรโดยประเด็นความจริงนี้ไม่ได้ถูกพูดอย่างตรงไปตรงมา แต่ถูกเล่าผ่านความซับซ้อนทางการเล่าเรื่องในภาพยนตร์ด้วยเทคนิคการเล่าที่ค่อย ๆ เปิดปมปริศนาผ่านรูปริศนาในบ้าน ในขณะที่สองตายายกลับแสร้งทำเป็นไม่เห็นรูแบบที่พิมและพัทเห็น และกล้าที่จะส่องมองมัน

เมื่อการแสร้งไม่เห็นของวรรณได้รับการเฉลยว่าเธอเห็นมาตลอดแต่แสร้งว่ารูนั้นไม่มีอยู่ จึงเป็นการตั้งแง่คิดย้อนไปถึงความกล้าในการเผชิญหน้าความจริงระหว่างกลุ่มผู้อาวุโสกับเด็กวัยรุ่น คนรุ่นใหม่ ที่แม้เด็กวัยรุ่นทั้งคู่จะรู้อยู่แล้วว่าในรูมีผีและเรื่องสยองเลือดสาด ทว่าเขาและเธอก็กล้าที่จะชะโงกเข้าไปชมความจริงในรูนั้นและพยายามปะติดปะต่อมัน ในขณะที่คู่ผู้อาวุโสกลับพยายามปกปิดและแสร้งทำเป็นว่า ความจริงนั้นคือเรื่องที่ไม่มีอยู่จริง ตรงข้ามกับสองวัยรุ่นที่กำลังส่องดูความจริงและปะติดปะต่อมันเข้ากับชีวิตส่วนตัวจนเริ่มที่จะเข้าใจความจริง ซึ่งการตั้งคำถามที่มาพร้อมกับการเผชิญหน้าความจริงในวันนี้จึงเหมาะเจาะกับสังคมไทยที่มีทั้งมีประเด็นทางเจเนอเรชันและการกล้าขุดความจริงขึ้นมาพูดคุยในมุมที่สว่างดั่งที่เสียงบรรยายของภาพยนตร์ทั้งตอนเริ่มและจบของภาพยนตร์ที่ได้เอ่ยถึงรูในความหมายว่า “ความจริงก็เหมือนรูที่อยู่ในที่มืด จะมองเห็นได้เมื่อได้รับแสงสว่าง”

ถ้าสิ่งที่เรารู้มาตลอดไม่ใช่ความจริงทั้งหมดล่ะ?

การขบคิดระหว่างอารมณ์ความระทึกคือสิ่งที่เกิดขึ้นในภาพยนตร์เรื่องนี้ เช่นเดียวกับคำถามสั้น ๆ ของพิม “ถ้าสิ่งที่เรารู้มาตลอดไม่ใช่ความจริงทั้งหมดล่ะ?” ซึ่งเป็นคำถามชวนกระตุ้นให้ไตร่ตรองเหตุระทึกทั้งหมดของเรื่องว่าสิ่งที่เราเห็นนั้นประกอบขึ้นมาอย่างไรและจะเข้าใจมันได้อย่างไร รวมทั้งความจริงที่เรารับรู้ เราจะรู้ได้อย่างไรว่า…มันคือความจริงทั้งหมด ดังนั้นความซับซ้อนและมิติของภาพยนตร์จึงยังไม่จบเพียงการเผชิญความจริง แต่ยังถามต่อถึงความจริงที่ถูกรื้อสร้างประกอบขึ้นเป็นเรื่องหนึ่งนั้น เราจะเข้าใจได้อย่างไรว่าเป็นความจริงทั้งหมดหรือไม่

คำถามนี้ออกมาจากตัวละครพิมที่พบว่า ยิ่งรูของความจริงนั้นลึกเข้าไปประกอบกับเรื่องราวที่เกิดขึ้นทั้งหมดในเรื่อง มันได้สร้างความจริงหลายชุดออกมา เช่น เหตุการณ์ยิงคนตายในเรื่องที่มีการเฉลยมากกว่าหนึ่งครั้ง และหลอกล่อคนดูให้เผชิญความจริงของฆาตกรที่ไม่ใช่การเฉลยในครั้งแรก หรือคดีรถลูกผู้มีอิทธิพลในเรื่องที่ชนกับรถของใหม่จนใหม่อาการโคม่า ภาพยนตร์ก็แสดงให้เห็นว่าสิ่งที่เราเชื่อว่าคนคนนี้ขับนั้นมันสามารถเกิดขึ้นได้จากอคติและความเชื่อจนเป็นความจริง เมื่อภาพยนตร์เฉลยว่าใครคือผู้ขับขี่ที่แท้จริง

ความจริงในโลกของภาพยนตร์เรื่องนี้จึงหมายถึงความลึกและการถูกรื้อสร้างใหม่ได้เสมอจากการประกอบความจริงเข้ากับการร้อยเรื่องเล่า “จนน่าเชื่อถือ” จนบางครั้งก็ยังไม่สามารถสรุปได้ว่าความน่าเชื่อกับความจริงเป็นเรื่องเดียวกันหรือไม่ และเราจะรู้และเข้าถึงความจริงได้อย่างไร รวมทั้งเราจะมั่นใจได้ไหมว่าอะไรคือความจริง อะไรคือความเชื่อ นี่คงเป็นคำถามใหญ่จากภาพยนตร์ลึกลับระทึกขวัญความยาวประมาณ 2 ชั่วโมงที่คิดหาคำตอบกันไปได้อีกยาวนานกว่านั้นว่า…สุดท้ายแล้ว “ความจริง” คืออะไร

FACT FILE

• ปริศนารูหลอน (The Whole Truth) รับชมได้ทาง Netflix
• ปริศนารูหลอน นำแสดงโดย ปันปัน-สุทัตตา อุดมศิลป์, แม็ค-ณัฐพัชร์ นิมจิรวัฒน์, นิโคล เทริโอ, ก้อย-ทาริกา ธิดาทิตย์ และ หมู-สมภพ เบญจาทิกุล