มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ บันทึกมนุษย์หลังเรือนจำ พื้นที่ที่เต็มไปด้วยบาดแผลของสังคม

มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ หนังสือที่ยืนยันได้ว่า “มนุษย์นั้นมีศักยภาพที่ยิ่งใหญ่และงดงามแม้จะต้องอยู่ในความมืด” ผลงานของ ภรณ์ทิพย์ มั่นคง สำนักพิมพ์อ่าน

มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ เป็นหนังสืออีกเล่มที่สามารถกล่าวได้เต็มปากว่า ทรงพลังและสร้างความสั่นไหวให้คนอ่านได้ไม่น้อย ด้วยความหนากว่า 896 หน้า ภรณ์ทิพย์ มั่นคง ผู้เขียนได้ถ่ายทอดเรื่องเล่าจากประสบการณ์ตรงเมื่อครั้งที่เธอถูกคุมขัง ด้วยกฏหมายมาตรา 112 เป็นมาตราหนึ่งในประมวลกฎหมายอาญา ซึ่งบัญญัติไว้ว่า 

“ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบห้าปี”

ภรณ์ทิพย์ถูกคุมขังด้วยกฏหมายมาตรา 112 จากการแสดงบท “กร๊อฟ เจ้าสาวหมาป่า” ในละครเวที ‘เจ้าสาวหมาป่า’ ซึ่งแสดงในในวาระ 40 ปี 14 ตุลาคม 2556 ที่หอประชุมใหญ่ธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ และนั่นก็เป็นจุดเริ่มต้นของหนังสือเล่มนี้

“…ต่อให้แสงหิ่งห้อยไม่ใช่แสงที่เราคาดหวัง

ไม่ใช่ดวงตะวันฉายฉาน

แต่มันก็เป็นแสงเดียวที่เราจะมองได้

เราจึงต้องมองมันเพื่อให้ดวงตาไม่บอดสนิท”

ในเล่มเดินเรื่องแบบบทบรรยายชะตากรรมของนักโทษคดีต่างๆ รวมถึงตัวภรณ์ทิพย์เองขณะอยู่ในคุก พร้อมชวนเรามองภาพสลับไปมาระหว่างการกระทำผิดตามบทกฏหมาย และความเป็นมนุษย์ที่อยู่หลังเรือนจำ พื้นที่ที่เต็มไปด้วยความน่าเห็นใจอย่างยิ่ง และเป็นพื้นที่เล็กๆ ที่สามารถสะท้อนภาพสังคมไทยได้อย่างชัดเจน

ภรณ์ทิพย์เล่าเรื่องนี้อย่างคนช่างสังเกต แนบไปกับความคิดเห็นของเธอในน้ำเสียงเรียบนิ่ง ไม่กระตุกเร้าอารมณ์ให้รู้สึกหนักหน่วง บีบคั้น แม้ในสถานการณ์ร้ายๆ เธอก็ยังสามารถแทรกอารมณ์ขันออกมาได้อีกต่างหาก โดยการเล่าอย่างเรียบง่ายนี่แหละคือจุดที่ทำให้ประทับใจหนังสือเล่มนี้เข้าอย่างจัง ไม่จำเป็นต้องบีบคั้นคนอ่านด้วยบทสะเทือนอารมณ์ก็สามารถทำให้เรารู้สึกรันทด บีบคั้น เรียกว่าหนังสือได้ทำงานกับความรู้สึกขณะอ่านได้อย่างดีทีเดียว

เวลา 2 ปี 16 วัน หลังเรือนจำทำให้ ภรณ์ทิพย์ ได้พบเรื่องราวมากมายเหมือนที่นี่ได้จำลองย่อส่วนสังคมด้านนอกเอาไว้ ซึ่งมุมหนึ่งที่น่าสนใจที่หนังสือได้ทิ้งไว้ให้ชวนคิด คือ คนหลังเรือนจำไม่ว่าจะคดีใดๆ ล้วนเป็นส่วนหนึ่งในผลผลิตของสังคม อีกทั้งภรณ์ทิพย์ไม่ได้เล่าเรื่องชะตากรรมของเธอคนเดียว แต่ยังพาผู้อ่านไปพบเจอกับผู้ต้องขังคนอื่นๆ เล่าเรื่องได้เหมือนดูซีรีส์ที่ตัวละครจะค่อยๆ เปิดตัวออกมาให้รู้จักในแต่ละตอน เหมือนการต่อจิ๊กซอว์จากตัวต่อเล็กๆ จนกลายเป็นภาพใหญ่ ไม่ว่าจะระบบอาวุโส ชนชั้น การใช้อำนาจ กระบวนการทางกฎหมาย โทษทัณฑ์ และมิติอื่นๆ ที่สะท้อนสังคมภาพกว้างได้อย่างไม่น่าเชื่อ

“คุกนี่มันเป็นที่มหัศจรรย์จริงๆ นะ อยู่ดีๆ ก็มีอะไรมาให้หยิบฉวยเสมอแหละ”

แต่ก็อย่างที่ผู้เขียนย้ำ ต่อให้ชีวิตต้องหักเหมาอยู่ในเรือนจำ แต่สุดท้าย…มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ

Fact File

“มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ”

ผู้เขียน : ภรณ์ทิพย์ มั่นคง

สำนักพิมพ์ : อ่าน

ราคา : 550 บาท