ไฮไลต์ ปากคลอง Pop Up ให้งานดีไซน์เติมชีวิตตลาดดอกไม้ ปากคลองตลาด

แม้ปากคลองตลาดจะกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้งหลังสถานการณ์โรคระบาด แต่ไม่น่าเชื่อว่าคำถามหนึ่งที่บรรดาพ่อค้าแม่ค้าชาวปากคลองฯ ได้ยินจากนักท่องเที่ยวต่างชาติอยู่เสมอก็คือ “ตลาดดอกไม้อยู่ที่ไหน” และนั่นทำให้นักสร้างสรรค์นำโดย คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร อยากจะ Pop Up ป่าวประกาศให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวต่างชาติและคนรุ่นใหม่ๆ ได้รู้ว่า “ตลาดดอกไม้ที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของไทยอยู่ตรงนี้”…และโปรเจ็กต์ ปากคลอง Pop Up ที่ว่าก็กำลังเกิดขึ้นแล้วใน เทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ หรือ Bangkok Design Week 2023 ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 4-12 กุมภาพันธ์ 2566 โดยและมีย่าน ปากคลองตลาด เป็นย่านสร้างสรรค์น้องใหม่ จัดแสดงงานดีไซน์กระจายตัวรอบๆ ปากคลองตลาดและมีเพิ่มเติมด้วยเพื่อนบ้านท่าเตียนรวมแล้ว 16 โปรแกรม

“ขึ้นชื่อว่าตลาดดอกไม้ หลายคนอาจจะคาดหวังที่จะได้เห็นงานประเภทถมดอกไม้สดอลังการ แต่งานออกแบบครั้งนี้เราตั้งใจจะไม่สร้างขยะหลังการจัดแสดงงานศิลปะจบลง ซึ่งดอกไม้สดอายุสั้นและจะต้องใช้เป็นจำนวนมาก และอีกข้อที่สำคัญของคีย์ในงานี้คือ เราอยากจะเปิดมุมมองใหม่ๆ ให้กับการใช้งานดอกไม้ในงานสร้างสรรค์ประเภทต่างๆ ที่ไม่จำกัดว่าจะเป็นดอกไม้สดเพียงเท่านั้น แม้แต่ใบไม้แห้ง ต้นไม้ ดอกไม้กระดาษ งานภาพถ่าย หรือดอกไม้ดิจิทัลก็สามารถสร้างความ Pop Up ความมีชีวิตชีวาให้งานดีไซน์ได้”

ผศ. ดร.สุพิชชา โตวิวิชญ์  อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ให้มุมมองของงานดีไซน์ดอกไม้ที่เกิดขึ้นใน ปากคลอง Pop Up ซึ่งงานนี้มีทั้งดีไซน์เนอร์มืออาชีพ นักศึกษา ช่างภาพผู้มีสถานะเป็นพ่อค้าชาวปากคลอง รวมทั้งร้านค้า คาเฟ่ย่านปากคลองเข้ามาร่วมสร้างสรรค์ อย่าง Farm to table ก็มีไอศกรีมแรงบันดาลใจจากดอกไม้ออกมาเสิร์ฟเป็นเมนูพิเศษในช่วงนี้ พร้อมทั้งนิทรรศการแมวปากคลองที่หน้าร้าน ส่วนตรอกดอกไม้เหนือก็ติดโคมไฟล้านนาบอกประวัติศาสตร์ของตรอกที่พ่อค้าแม่ค้าพูดจาภาษาเหนือกันแทบทุกร้าน หรืออย่างร้านดอกไม้ทั่วไปก็จัดซุ้มดอกไม้ ตกแต่งหน้าร้านให้ได้ถ่ายรูปในช่วงนี้กันด้วย ส่วนใครที่ยังไม่แน่ใจว่า ปากคลอง Pop Up จะเริ่มฮ็อปจุดไหนดี Sarakadee Lite ปักหมุดชิ้นงานไฮไลต์ห้ามพลาดรวมไว้ตรงนี้แล้ว

01 Interactive Flower Experience

ศิลปิน : 27 June Studio

พิกัด : ใต้สะพานพระปกเกล้าฯ และด้านหน้าไปรษนียาคาร

27 June Studio ไม่ได้มาเล่นๆ แต่มาพร้อมกับ 2 ชิ้นงานแสงสีที่ว่าด้วยดอกไม้ ชิ้นแรกเป็นการนำแสงสีมาสร้างถนนสายดอกไม้ที่ทางศิลปินใช้เทคโนโลยี AR เข้ามาสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ชม ยิ่งเดินดอกไม้ก็จะยิ่งผลิบาน ตรงกันข้ามยิ่งถ้าเรายืนอยู่ยิ่งๆ ไม่ขยับย่างก้าว ถนนดอกไม้สายนี้ก็จะเหี่ยวเฉาและถูกเก็บไว้ในความมืด อีกชิ้นคืองาน Projection Mapping ด้านหน้าไปรษนียาคาร ฉายดอกไม้ขนาดใหญ่ทาบลงไปบนผนังอาคาร แต่ความพิเศษคือ ดอกไม้เหล่านี้จะขึ้นไปได้ ผู้ชมต้องมาร่วมกันวาด และดอกไม้ทุกดอกที่วาดเสร็จแล้วก็จะขึ้นไปเฉิดฉายบนผนังอาคารทันที

02 Tango Trio | Pop-up Blossom: Flower-Inspired Installation

ศิลปิน : ผกา สตูดิโอ

พิกัด : 3 จุดคือ  แยกถนนจักรเพชรตัดกับถนนบ้านหม้อ, ชั้น 1 กลางตลาดยอดพิมาน, พื้นที่ใต้สะพานพระปกเกล้า ข้างไปรสนียาคาร

เอ่ยถึง ผกา สตูดิโอ บอกได้เลยว่าไม่ผิดหวังกับการดีไซน์และตีความงานดอกไม้ในมุมใหม่อยู่เสมอ และครั้งนี้ ผกา สตูดิโอ เลือกที่จะใช้ใบไม้สด ใบไม้แห้ง ต้นไม้ วัสดุอุตสาหกรรม และวัสดุที่ใช้ในงานดอกไม้ทำสร้างเป็นชิ้นงานศิลปะจัดวาง โดยหัวมุมถนนบริเวฯแยกถนนจักรเพชรตัดกับถนนบ้านหม้อใช้เป็นใบไม้กิ่งไม้แห้งโทนสีเขียวหม่นไปจนถึงน้ำตาลมาจัดเป็นพุ่มไม้ที่แซมด้วยดอกไม้ไหวสีเงิน ส่วนที่ใต้สะพานพระปกเกล้าฯ เป็นการใช้ใบไม้โทนสีเขียวและใบตองที่ดูเหมือนตั้งกลางแดดจนสีเขียวซีดจางมาจัดวางในพื้นที่ว่างข้างทางที่หลายคนอาจไม่เคยสนใจว่าสักวันพื้นที่นี้อาจจะมีประโยชน์ และอีกชิ้นถือเป็นงานฟินาเล่ของโปรแกรมนี้ จัดแสดงอยู่กลางตลาดดอกไม้ที่มีทั้งความแฉะ ความเลอะเทอะ มีทั้งรถเข็นดอกไม้ผ่าน โดยศิลปินเลือกยกชิ้นงานซึ่งเป็นต้นกล้วยทั้งต้นขึ้นไปไว้บนเพดาน ใส่ดีเทลพวงมาลัยแบบไทยๆ เข้าไป มีเครือกล้วย ใบกล้วย มาครบมาก จัดวางคู่กับสแตนเลสวาวแสงที่สะท้อนภาพชาวตลาดขึ้นมาด้านบน

03 Electronic Floral

ศิลปิน : XD49

พิกัด : ชั้นลอยตลาดปากคลองฯ

ผลงานชิ้นนี้อาจจะหายากนิดเพราะต้องเดินผ่านกลางตัวตลาดดอกไม้เข้ามาและเดินขึ้นบันไดไปที่ชั้นลอย โดยงานชิ้นนี้ได้รวบรวมดอกไม้กว่า 50 ชนิดในปากคลองตลาด มาเปลี่ยนเป็นดอกไม้อิเล็กทรอนิคใส่ในกล่องไฟสีขาวที่รอผู้ชมเข้ามาร่วมกันโปรยดอกไม้ ยิ่งโปรยมากดอกไม้ก็จะยิ่งบาน เปรียบได้กับผู้จับจ่ายคนรุ่นใหม่ที่เป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้ปากคลองตลาดแห่งนี้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง

04 Pop-up Blossom: PakKhlong-Inspired Installation

ศิลปิน : นักศึกษาชั้นปีที่ 2 วิชาสถาปัตยกรรมชุมชน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

พิกัด : ถนนด้านข้างโรงเรียนราชินี

เป็นอีกชิ้นงานที่แสดงให้เห็นถึงศักยภาพการออกแบบของน้องๆ นักศึกษารุ่นใหม่ได้ดีมากสำหรับ Pop-up Blossom: PakKhlong-Inspired Installation ซึ่งจัดเรียงอยู่บนถนนด้านข้างโรงเรียนราชินี มีทั้งหมด 6 ชิ้นงานออกแบบที่ดึงเรื่องราวในชุมชนมาถ่ายทอด เช่น ร่มแม่ค้าแบบไทยๆ ที่นำมาจัดแสงเป็นแสงหิ่งห้อยดวงน้อยๆ ที่เป็นดั่งชีวิตสร้างความสว่างให้ตลาด หรือการใช้ดอกดาวเรืองที่เป็นเหมือนดอกไม้ประจำตลาดปากคลองมาจับคู่กับแสงสีม่วงกลายเป็นงานจัดวางชิ้นใหม่ที่แค่เห็นสีของดาวเรืองก็นึกถึงตลาดปากคลองฯ แล้ว

05  Street Photo Exhibition: Human Craft Market

ศิลปิน : นุ้ย-ศศมน รัตนาลังการ

พิกัด : ริมทางเดินถนนจักรเพชร

นุ้ย-ศศมน รัตนาลังการ คือช่างภาพผู้ริเริ่มโปรเจ็กต์ #ตามหามนุษย์ปากคลอง และเป็นหนึ่งในทีมที่ร่วมก่อตั้งเพจ Humans of Flower Market : มนุษย์ปากคลองฯ นุ้ยเป็นคนที่เดินซอกแซกถ่ายรูปและเก็บข้อมูลเกี่ยวกับชาวปากคลองตั้งแต่พ่อค้า แม่ค้า ไปจนถึงหมา แมว ประจำตลาดปากคลองฯ ไว้ตั้งแต่ พ.ศ.2559 ซึ่งเป็นปีที่ทางกรุงเทพมหานครมีการจัดระเบียบทางเท้าในย่านปากคลองตลาด ดังนั้นหากอยากรู้จักวิถีชีวิตของมนุษย์ชาวปากคลองตลาดให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น นิทรรศการภาพถ่ายริมทางนี้สามารถบอกเล่าได้ชัดเจนมาก

06 Pause / Continue : Street Photo Exhibition from the Insider

ศิลปิน : ก๊อปแก๊ป-สุเมธ บุญส่ง  

พิกัด : ฟุตบาท ริมถนนจักรเพชร หน้าธนาคารกรุงไทย

ในบรรดามนุษย์ปากคลองฯ ชื่อของ “ก๊อปแก๊ป-สุเมธ บุญส่ง” เป็นทั้งพ่อค้าขายกุหลาบและเป็นช่างภาพประจำที่รับทั้งถ่ายภาพงานบวช งานแต่ง งานรับปริญญาประจำย่านปากคลองฯ ดังนั้นถ้าจะมีการเปลี่ยนแปลงสักอย่างเกิดขึ้นที่ปากคลองตลาด ก๊อปแก๊ปคือคนแรกที่จะเข้าไปบันทึกเหตุการณ์ และในช่วงวิกฤติโควิด นับเป็นครั้งแรกที่ ปากคลองตลาด ซึ่งเป็นย่านที่ไม่เคยหลับไหล หรือหยุดนิ่ง ได้ถูกปิดตัวลงชั่วขณะ ภาพความว่างเปล่าที่ไม่คุ้นตา ทำให้สุเมธ อดไม่ได้ที่จะถ่ายภาพเก็บเอาไว้และนำออกมาจัดแสดงให้ชมกันริมถนนกันไปเลย

Fact File

• ติดตามกิจกรรมทั้งหมดของ ปากคลอง Pop Up ได้ที่ http://bit.ly/3leAQ4d
• เทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ หรือ Bangkok Design Week 2023 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 4-12 กุมภาพันธ์ 2566  ติดตามรายละเอียดได้ที่ www.bangkokdesignweek.com/bkkdw2023