เลโอนาร์โด ดา วินชี 5 ศตวรรษมหานักประดิษฐ์ผ่านมุมมองของ วอลเตอร์ ไอแซกสัน

ต้อนรับ 5 ศตวรรษของ เลโอนาร์โด ดา วินชี ด้วยหนังสือที่นักอ่านหลายคนรอคอยเลโอนาร์โด ดา วินชี กว่า 760 หน้าสำหรับฉบับภาษาไทยได้ร้อยเรียงเรื่องเล่าชีวประวัติของมหานักประดิษฐ์ผู้สร้างสรรค์เขย่าโลกอย่างเลโอนาร์โด ดา วินชี ที่นอกจากจะเป็นเจ้าของภาพสุดลึกลับอย่าง โมนาลิซา แล้วเขายังมีผลงานศิลปะ นวัตกรรม การละคร วิศวกรรม จนไปถึงการออกแบบอาวุธสงคราม ผลงานมากมายตลอดช่วงชีวิตของเขายังคงดำเนินผ่านกาลเวลาและเป็นที่จดจำตลอดมาถึงวันนี้และในค.ศ.2020 ถือได้ว่าเป็นปีแห่งการครบรอบ 501 ปีเลโอนาร์โด ดา วินชี 

หนังสือเลโอนาร์โด ดา วินชีเล่มนี้มีความแตกต่างกว่าทุกเล่มที่ผ่านมาเพราะได้นักเขียนชีวประวัติแห่งยุคอย่าง วอลเตอร์ ไอแซกสัน ผู้ฝากฝีมือในการเล่าเรื่อง เรียบเรียงเรื่องราวและผลงานบุคคลสำคัญระดับโลกมาแล้วอย่าง สตีฟ จ็อบส์ และ ไอน์สไตน์ หนังสือทั้งสองเล่มนี้ได้รับการแปลเป็นภาษาไทยมาแล้วโดยสำนักพิมพ์เนชั่นบุ๊คส์ ครั้งนี้เลโอนาร์โด ดา วินชี ฉบับ วอลเตอร์ ไอแซกสัน กลับมาอีกครั้งด้วยการนำเสนอของสำนักพิมพ์น้องใหม่ที่ไม่ธรรมดาอย่าง Being ซึ่งได้บรรจงทำหนังสือหนา 760 หน้านี้ให้น่าอ่านและน่านำมาประดับชั้นหนังสือด้วยภาพประกอบสีตลอดทั้งเล่มและยังมีฉบับปกแข็งเป็นตัวเลือกสำหรับนักสะสมหนังสือ

จุดเด่นของหนังสือเล่มนี้คงหนีไม่พ้นฝีไม้ลายมือของ วอลเตอร์ ไอแซกสัน ที่สามารถจัดการข้อมูลโดยอ้างอิงจากสมุดบันทึกส่วนตัวของ ดา วินชี ที่อัดแน่นไปด้วยข้อมูลในหลากหลายศาสตร์ อีกทั้งไอแซกสันยังได้เดินทางตามรอยไปในสถานที่ต่าง ๆ ที่มีกลิ่นอายประวัติศาสตร์ของมหานักประดิษฐ์ผู้นี้สถิตอยู่ 

การจัดการข้อมูลของไอแซกสันสามารถเรียบเรียงการทำงาน แนวคิด และประวัติศาสตร์ ในยุคที่ ดา วินชี อยู่ได้อย่างลื่นไหลโดยมีการจัดเป็น 7 ช่วงชีวิตตามสถานที่ที่ ดา วินชี อาศัย เช่น วินชี ฟลอเรนซ์ (สองช่วง) มิลาน (สองช่วง) โรม และฝรั่งเศส ซึ่งในแต่ละช่วงชีวิตเราจะได้พบการกับเดินทางของ ดา วินชี ตั้งแต่เป็นศิลปินฝึกหัด ผู้สนใจการศึกษาร่างกายมนุษย์ นักออกแบบวิศวกรรมกลไก การแก้ไขโจทย์ทางคณิตศาสตร์ โดยไอแซกสันได้เรียบเรียงให้เห็นถึงพัฒนาการชีวิตจากศิลปินฝึกหัดผู้มีความสนใจรายละเอียดสู่การทำงานที่จริงจังที่สุดครั้งหนึ่งในยุคของตนไม่แพ้กับบรรดาศิลปิน นักคิดยุคเดียวกัน

เช่นเมื่อคราที่ ดา วินชี ต้องการเข้าใจการวาดภาพใบหน้าและร่างกายมนุษย์เขาตั้งใจศึกษากายภาพอย่างจริงจังด้วยการผ่าศพเพื่อศึกษากลไกและรายละเอียดเส้นเอ็นของมนุษย์กว่า 30 ศพ ช่วงเวลานี้ทำให้เราเห็นได้ชัดว่าดา วินชีไม่ได้จำกัดศาสตร์การเรียนรู้ไว้เพียงการฝึกฝน เมื่อเขาต้องลงมือทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งดา วินชีจะหาวิธีการศึกษาและลงลึกกับรายละเอียดของศาสตร์นั้น จนมาถึงผลงานตลอดชีวิตของเขาที่เขาใช้เวลาทั้งชีวิตในการศึกษาคือ การหาวิธีและรูปแบบที่จะทำให้พื้นที่วงกลมและสี่เหลี่ยมมีพื้นที่เท่ากันโดยใช้เพียงวงเวียนและไม้บรรทัด ซึ่งปรากฏการทดลองทั้งในสมุดจดบันทึกส่วนตัวและหลักฐานการวาดบริเวณเตียงนอนในวันที่เขาเสียชีวิต 

ฐานรากทางความคิดที่ไม่จำกัดสายวิชาหรือกำหนดศาสตร์ทำให้ผลงานศิลปะของดา วินชีนอกจากจะโด่งดังจากการทำงานในสัดส่วนทองคำแล้วยังมีเรื่องของรายละเอียดทิศทางของธรรมชาติ ดังเช่นในกรณีที่เขาวาดภาพหนึ่งที่มีทูตสวรรค์บินร่อนลงมาภาพของเขาให้รายละเอียดของหญ้าที่ไหวรับลมจากการร่อนลงมา หลักคิดทั้งการคำนวณการเข้าใจธรรมชาติ ความงามด้านศิลปะและการออกแบบกลายเป็นเอกลักษณ์ของ เลโอนาร์โด ดา วินชี ที่หาใครเหมือนได้ยาก

ในงานเปิดตัวหนังสือของสำนักพิมพ์ Being เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ.2563 ณ Mind Space managed by นายอินทร์ สาขาสามย่านมิตรทาวน์ โดยมี ดร.บัญชา ธนบุญสมบัติ ผู้แปล รศ.ปิยะแสง จันทรวงศ์ไพศาล อาจารย์ประจำภาควิชาทฤษฎีศิลป์ เป็นวิทยากร และ สิริมา ไชยปรีชาวิทย์ เป็นผู้ดำเนินรายการก็ได้มีการพูดถึงความสามารถของ เลโอนาร์โด ดา วินชี ที่เดินทางมาถึงวันนี้แล้วกว่า 501 ปี และการเดินทางของผลงานดา วินชีไม่จำกัดเพียงในวงการศิลปะเท่านั้นแต่งานของเขายังมีอิทธิพลต่อหลายวงการเช่น ในการศึกษากายภาพของดา วินชีจนเขียนภาพร่างกายการศึกษาเกี่ยวกับอวัยวะต่าง ๆ ของเขาที่เคยใช้เป็นตำราทางการแพทย์ หรือกลไกฉากละครเวทีของ ดา วินชี ก็ถูกนำมาเป็นหนึ่งในงานศึกษาด้านกลไกวิศวกรรมศาสตร์ได้ ทำให้ตลอด 501 ปีนี้องค์ความรู้ที่พัฒนาต่อยอดจากวิสัยทัศน์อันกว้างไกลของดา วินชีไม่เคยหายไปและยังคงทรงอิทธิพลทางความคิดและการทำงานไม่จำกัดศาสตร์จนถึงปัจจุบัน

Fact File:

เลโอนาร์โด ดาวินชี
วอลเตอร์ ไอแซกสัน เขียน

ดร.บัญชา ธนบุญสมบัติ แปล
สำนักพิมพ์ Being
ราคาปกอ่อน 799 บาท และ ปกแข็ง 1,099 บาท