FAILED IT! เพราะผิดพลาดจึงสร้างสรรค์ หนังสือรวมความผิดพลาดทุกประการที่ทำให้เฟลแล้วเฟลอีก

FAILED IT! เฟลอีก หนังสือขนาดกะทัดรัดเล่มบางที่จะพาคนอ่านไปดูกรณีศึกษาความผิดพลาดของกระบวนการสร้างสรรค์ต่าง ๆ จนกว่าจะกลายมาเป็นชิ้นงานที่สร้างสรรค์ขึ้นและน่าสนใจกว่าเดิม หนังสือเล่มนี้เขียนโดย อีริก เคสเซลส์ นักเขียนผู้เคี่ยวกรำประสบการณ์ทำงานครีเอทีฟกว่า 25 ปี รวมทั้งยังทำงานสร้างสรรค์ในบทบาทต่าง ๆ มากมาย เช่น ผู้กำกับศิลป์ ศิลปิน ภัณฑารักษ์ นักสะสม ออกแบบกราฟิก ช่างภาพ

ในปี ค.ศ. 2012 อีริก ได้รับเลือกให้เป็นครีเอทีฟที่ทรงอิทธิพลที่สุดของประเทศเนเธอร์แลนด์ และยังเป็นผู้ก่อตั้งและเป็นผู้อำนวยการฝ่ายครีเอทีฟของ Kessels Kramer บริษัทที่ปรึกษากลยุทธ์ด้านการสื่อสารแบรนด์ที่มีจุดเด่นคือความแตกต่างและการคิดนอกกรอบ

FAILED IT! เฟลอีก ไม่ได้เล่าจากความสำเร็จ แต่คิดนอกกรอบด้วยการเลือกที่จะเล่าเรื่องความผิดพลาดของการทำงานสร้างสรรค์ในทุก ๆ ศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นการภาพถ่าย  ออกแบบภายในอาคาร สถาปัตยกรรม ออกแบบบรรจุภัณฑ์ ป้ายโฆษณา การออกแบบเฟอร์นิเจอร์ และงานศิลปะอื่น ๆ ที่ล้วนแต่เกิดจากความผิดพลาดของกระบวนการในการผลิตแต่กลับทำให้งานเหล่านั้นปังมาก

อีริกยกตัวอย่างการภาพถ่ายที่มืดเกินไปที่ถูกนำมารวมกันเป็นชุด จนสร้างเอกลักษณ์ใหม่ให้บางสิ่งในภาพ และค่อย ๆ มีภาพเฉลยภาพสุดท้ายที่สว่างพอที่จะเห็นสิ่งที่อยู่ในความมืดนั้น หรือการแปะป้ายบรรจุภัณฑ์ที่ยับจนอ่านไม่ออก แต่กลายเป็นจุดน่าสนใจของกระดาษฉลากที่ยับล้อมขวดแก้วเหมือนเป็นการออกแบบให้แปลกใหม่อย่างไม่ตั้งใจ บ้างก็เกิดจากการช่างสังเกตหรือบิดเบือนเล็กน้อย อย่างการต่อจิ๊กซอว์ไม่ลำดับเลขและไม่สนใจภาพบนปกกล่อง หากแต่ต่อไปเลยอย่างไม่สนใจก็ทำให้เกิดภาพที่แปลกใหม่จากตัวต่อจิ๊กซอว์กล่องเดิม

อีกกรณีที่น่าสนใจคือเรื่องราวของ เคิร์ท คาวีเซล นักสร้างสรรค์ภาพถ่ายจากการนั่งสังเกตกล้องวงจรปิดและเว็บแคมกว่า 15,000 ตัวทั่วโลกเป็นเวลา 15 ปี เพื่อบันทึกภาพแมลงที่บินมาเกาะกล้องจนทำให้ฟังก์ชันการทำงานของกล้องวงจรปิดหรือกล้องเว็บแคมที่มักมีไว้เสนอความจริงอย่างตรงไปตรงมา แต่พอมีแมลงมาบินมาเกาะก็กลับเป็นการปิดบังความจริงบางส่วน เกิดการก่อกวน เสมือนบุกรุกเข้ามาในโลกที่กล้องกำลังมองอยู่ นั่นจึงทำให้ชิ้นงานนี้เกิดจากความผิดพลาดบางอย่างของการใช้กล้องที่แต่เดิมไม่ควรมีอะไรมาก่อกวน ทว่าพอมีความผิดปกติสิ่งนั้นจึงมีความหมายและน่าสนใจขึ้นมา

อีริกได้ให้ข้อสังเกตที่น่าสนใจต่อไปว่าครีเอทีฟส่วนใหญ่มักหาแรงบันดาลใจจากมืออาชีพด้วยกัน หาไอเดียที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมคล้าย ๆ กัน ทำให้ผลลัพธ์มักเป็นแนวความคิดที่ใกล้เคียงกัน แต่การดูงานของนักถ่ายภาพรุ่นใหม่และผู้ที่ไม่ได้ถ่ายเป็นอาชีพด้วยความที่ไม่ยึดติด เขาคนนั้นอาจจะถ่ายเพียงเพราะอยากถ่าย โดยไม่ได้สนใจว่าต้องอยู่ในกฎธรรมเนียมทางศิลปะใด ๆ แต่กลับทำให้สามารถเกิดมุมมองใหม่ ๆ ขึ้นได้อย่างที่ในหนังสือเล่มนี้เขียนไว้ตอนหนึ่งว่า

“มันอาจไม่ใช่ความล้มเหลว มันเป็นเพียงจุดเริ่มต้นของบางอย่างที่แตกต่าง”

Fact File

• FAILED IT! เฟลอีก! :  อีริก เคสเซลส์ เขียน ศศิพันธ์ โควาวิเศษสุต แปล สำนักพิมพ์ Shortcut ราคา 225 บาท