สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิส จากลาตินอเมริกัน สู่พระประมุขแห่งนครรัฐวาติกัน

สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิส หรือ โป๊ปฟรังซิส  (Pope Francis) สิ้นพระชมน์ด้วยพระชนมายุ 88 พรรษา (พ.ศ.2479-2568) เมื่อวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2568 และเพื่อย้อนรำลึกถึงพระองค์ท่านผู้มีพระจริยวัตรที่สมถะ พระทัยแรงกล้าในการสร้างสันติสุขและสันติภาพ ความเคารพในความแตกต่าง และความเชื่อมั่นในพลังของเยาวชน Sarakadee Lite จึงขอนำบางส่วนจากบทสัมภาษณ์ อาจารย์ชัยณรงค์ มนเทียรวิเชียรฉาย ผู้มีโอกาสเข้าเฝ้าฯ โป๊ปฟรังซิสที่สำนักวาติกัน กรุงโรม ประเทศอิตาลีหลายครั้ง และเป็นหนึ่งในคณะทำงานสำหรับการเตรียมการรับเสด็จโป๊ปฟรังซิสขณะเสด็จเยือนประเทศไทยเมื่อวันที่ 20-23 พฤศจิกายน พ.ศ.2562

ที่นครรัฐวาติกัน โป๊ปฟรังซิสเลือกที่จะประทับอย่างเรียบง่ายที่กาซา ซานตามาร์ทา (Casa Santa Marta) ซึ่งเป็นเรือนรับรองแขกของวาติกันและเป็นสถานที่ที่พระองค์ท่านประทับอยู่ตั้งแต่ดำรงสมณะศักดิ์เป็นพระคาร์ดินัลจากอาร์เจนตินา โดยปฏิเสธที่พักทางการอันหรูหราภายในพระราชวังสำหรับพระสันตะปาปา (Apostolic Palace)

“หลังจากได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสันตะปาปา (เมื่อวันที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2556) พระองค์ท่านก็ขอประทับอยู่ที่นี่ต่อ เราเรียกกันว่าฮิลตันของวาติกัน อาคารเป็นแบบอพาร์ตเมนต์ซึ่งทุกห้องจะเหมือนกันหมดคือเป็นห้องสวีตมี 1 ห้องนอน 1 ห้องนั่งเล่น 1 ห้องน้ำ และที่วาติกันท่านก็ใช้รถ Ford Focus ซึ่งเป็นรถขนาดเล็กธรรมดาๆ” อาจารย์ชัยณรงค์กล่าว

ตามประเพณีปฏิบัติ เมื่อได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสันตะปาปา แต่ละพระองค์จะมีตราประจำพระองค์และใช้ประดับอยู่ที่บรรดาข้าวของเครื่องใช้เช่นจาน ช้อม ส้อม มีด เป็นต้น แต่โป๊ปฟรังซิสปฏิเสธสิ่งเหล่านี้และรับสั่งว่า ไม่ต้องมีโต๊ะประจำของพระองค์ ห้ามปูผ้าพิเศษ ไม่ต้องเอาเก้าอี้พิเศษมาให้ โต๊ะไหนในห้องรับประทานอาหารว่างพระองค์ท่านก็ไปประทับตรงนั้น หรือบางครั้งแอบเสด็จไปโรงอาหารของวาติกัน เข้าคิวถือถาดรอรับอาหารดังเช่นเจ้าหน้าที่คนอื่นๆ

“มีเกร็ดอย่างหนึ่งที่หลายคนไม่รู้ก็คือ เมื่อพระองค์ท่านเสร็จภารกิจในแต่ละวัน น่าจะประมาณ 2-3 ทุ่ม และกลับมาที่ซานตามาร์ทา ที่นี่เหมือนโรงแรมคือมี Front Desk พระองค์ท่านจะเดินไปขอกุญแจห้องเองและโปรดที่จะถือกระเป๋าเอกสารเองไม่ให้คนช่วยถือ เสร็จแล้วก็จะไปจับมือกับทหารสวิสแต่ละคน ขอบคุณเขาที่ปฏิบัติหน้าที่คอยดูแลถวายอารักขาพระองค์ทั้งวัน กู๊ดไนท์แต่ละคน แล้วก็กดลิฟต์เองขึ้นไปที่ห้อง 210 ที่พระองค์ท่านประทับอยู่”

โป๊ปฟรังซิส หรือ คุณพ่อฮอร์เก้ (Father Jorge) ที่เด็กๆ ชาวอาเจนตินาคุ้นเคยทรงมีเชื้อสายอิตาเลียน บิดาของพระองค์อพยพจากบ้านเกิดเมืองนอนข้ามมหาสมุทรมายังประเทศอาเจนตินา สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิส จึงทรงเข้าพระทัยดีถึงความลำบาก และความยากไร้ โป๊ปฟรังซิสยังเป็นสันตะปาปาพระองค์แรกที่เป็นชาวลาตินอเมริกัน และเป็นพระองค์แรกที่มาจากนักบวชคณะเยสุอิต ชื่อฟรังซิสที่พระองค์ท่านเลือกใช้ มาจากนักบุญฟรังซิสแห่งอัสซีซี (Assisi) ผู้เป็นสัญลักษณ์แห่งสันติภาพและการโอบอ้อมอารีแก่คนยากไร้

สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิส เป็นพระประมุของค์ที่ 2 แห่งศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกที่เสด็จเยือนไทย หลังจากนักบุญยอห์น ปอลที่ 2 พระสันตะปาปาที่เคยเสด็จเมื่อพ.ศ.2527 และนับเป็นการเสด็จเยือนทวีปเอเซียครั้งที่ 4 ของพระองค์หลังจากเคยเสด็จไปที่เกาหลีใต้ (พ.ศ.2557) ศรีลังกา-ฟิลิปปินส์ (พ.ศ.2558) และ พม่า-บังกลาเทศ (พ.ศ.2560)

ด้วยพระจริยวัตรที่สมถะ มีรายงานว่าโป๊ปฟรังซิสได้ร้องขอก่อนสิ้นพระชนม์ให้ทางสันตะสำนักจัดพิธีศพของพระองค์อย่างเรียบง่ายที่สุด

Fact File

• ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิส คลิก www.vaticannews.va/en.html