Ai Wei Wei : Never Sorry เมื่อการเซนเซอร์ของรัฐบาลเผชิญหน้ากับขบถการเมือง

กระแส อ้าย เวยเวย (Ai Weiwei) มาเยือน กับนิทรรศการเดี่ยวครั้งแรกในประเทศไทยของเขาในชื่อ Year of the Rat ทำให้คำว่าศิลปะเพื่อชีวิต ศิลปะสะท้อนสังคม ถูกพูดถึงอีกครั้ง และเพื่อความเข้าใจใน อ้าย เวยเวย มากยิ่งขึ้น ต้องห้ามพลาดรับชมภาพยนตร์สารคดีสุดพิเศษ Ai Wei Wei : Never Sorry ที่ล้วงลึกจากเรื่องจริง เหตุการณ์จริงของ อ้าย เวยเวยผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นขบถการเมืองในยุคดิจิทัล แม้เขาจะเป็นไม้เบื่อไม้เมากับทางการจีน แต่เขาก็สามารถสร้างแรงบันดาลใจให้กับคนทั่วโลก และลบเลือนเส้นแบ่งระหว่างศิลปะกับการเมืองให้มาเดินอยู่บนถนนเส้นเดียวกันได้

อ้าย เวยเวย เป็นศิลปินชาวจีนที่โด่งดังไปทั่วโลก หลายคนรู้จักเขาจากผลงานสนามกีฬา Olympic Stadium ในกรุงปักกิ่ง ซึ่งแปลกตาด้วยรูปทรงรังนกสมชื่อ The Bird’s Nest แต่กระนั้นอ้าย เวยเวยกลับเฉลยว่าเขาได้แรงบันดาลใจมาจากดีไซน์ของโถส้วม ฝานั่งชักโครกมากกว่า อ้าย เวยเวยไม่ได้ทำแค่งานสร้างสรรค์ศิลปะ แต่เขายังหมั่นวิพากวิจารณ์เรื่องราวภายในประเทศจีน วิจารณ์การทำงานของรัฐบาลจีนอย่างเปิดเผย ตรงไปตรงมา โดยเฉพาะเรื่องการต่อต้านการเซ็นเซอร์ที่เข้มงวด ระบบกฎหมายที่ไม่ตอบโจทย์ และการพยายามทำลายกำแพงการปกปิดข้อมูลของรัฐบาล เปิดโปงคอรัปชันจนถึงเจ้าหน้าที่ตำรวจทุบตีมาแล้วก็มี

ที่ผ่านมาอ้าย เวยเวย พยายามสื่อสารกับผู้คนผ่านงานศิลปะและโซเชียลมีเดีย แน่นอนว่าทางการจีนย่อมตอบโต้กลับ และจัดอยู่ในขั้นรุนแรงถึงขั้นการปิดบล็อก จับกุม ทุบสตูดิโอที่เพิ่งสร้างใหม่ และกักบริเวณเขาไว้อย่างลับๆ ซึ่งการเผชิญหน้ารับรัฐบาลอย่างตรงไปตรงมาแบบนี้มีให้ได้เห็นใน Ai Wei Wei : Never Sorry สารคดีเรื่องแรกของแอลิสัน เคลย์แมน (Alison Klayman) ผู้กำกับมือใหม่ที่สามารถเข้าถึงตัวอ้าย เวยเวย ได้อย่างที่ไม่เคยมีใครทำได้มาก่อน สารคดีเรื่องนี้ถ่ายทำในขณะที่เธอทำงานเป็นนักข่าวในประเทศจีน ซึ่งนอกจากเรื่องราวของบุคคลระดับโลกที่น่าสนใจแล้ว แอลิสัน เคลย์แมน ยังพาไปสำรวจจีนร่วมสมัยที่ละเอียดอ่อน และซับซ้อน

สารคดีเรื่องนี้ได้เข้าชิงรางวัลออสการ์ และได้รับการแปลไปมากกว่า 26 ภาษา เข้าฉายในโรงภาพยนตร์ และออกรายการโทรทัศน์ไปแล้วทั่วโลก และส่งให้แอลิสัน เคลย์แมน ซึ่งทั้งกำกับ ผลิต ถ่ายทำ และร่วมตัดต่อเรื่องนี้ได้รับรางวัล Excellent in Broadcasting จาก Alfred I. DuPont-Columbia Award และรางวัล Special Jury Prize ในเทศกาลภาพยนตร์ซันแดนซ์ พ.ศ. 2555 นอกจากนี้สมาคมผู้กำกับแห่งอเมริกายังเสนอชื่อเธอเข้าชิงรางวัลการกำกับดีเด่นในสาขาสารคดีอีกด้วย

Ai Wei Wei : Never Sorry ฉายในไทยวันเสาร์ที่ 7, 14, 21 พฤศจิกายน เวลา 14.00  น. ที่ River City Forum จำกัดจำนวนรอบละ 70 ที่นั่ง บัตรราคา 150 บาทได้ที่  https://bit.ly/3mKbruu

Fact File

• แอลิสัน เคลย์แมน ใช้ชีวิตอยู่ในประเทศจีน 4 ปี ในฐานะนักข่าวอิสระ เธอสามารถพูดภาษาจีนกลาง และฮีบรูได้
• ตัวอย่างภาพยนตร์คลิก ตัวอย่างภาพยนตร์: https://alisonklayman.com/ai-weiwei-never-sorry