ไทม์ไลน์ประวัติศาสตร์ วอลต์ ดิสนีย์ และสวนสนุกธีมปาร์กแห่งแรกของโลก ดิสนีย์แลนด์
- วอลต์ ดิสนีย์ หรือ วอลเตอร์ อีเลียส ดิสนีย์ (Walter Elias Disney) เป็นผู้ให้กำเนิดโลกการ์ตูน วอลต์ ดิสนีย์ และดินแดนแห่งจินตนาการ ดิสนีย์แลนด์
- Steamboat Willy ภาพยนตร์แอนิเมชันขนาดสั้น งานสร้างสรรค์ของ วอลต์ ดิสนีย์ ออกฉายครั้งแรก เสนอเรื่องราวของ มิกกี้เมาส์ และสร้างประวัติศาสตร์ภาพยนตร์แอนิเมชันเสียงเรื่องแรกของโลก
“คุณสามารถออกแบบ สร้างสรรค์ และก่อสร้างสถานที่วิเศษที่สุดในโลกได้ แต่ต้องมีผู้คนเข้ามาเพื่อให้เรื่องราวของความฝันกลายเป็นเรื่องจริง”
วอลต์ดิสนีย์ หรือ วอลเตอร์ อีเลียส ดิสนีย์ (Walter Elias Disney)ผู้ให้กำเนิดโลกการ์ตูน วอลต์ ดิสนีย์ และดินแดนแห่งความฝัน จินตนาการของคนทุกวัย สวนสนุก ดิสนีย์แลนด์ ได้กล่าวไว้ถึงเหตุผลที่เขาได้เปลี่ยนการ์ตูนในจินตนาการให้กลายเป็นเรื่องจริง และดิสนีย์แลนด์ ธีมปาร์ก เป็นเหมือนอนุสรณ์สถาน ที่สานต่อผลงานสร้างสรรค์ของ วอลต์ ดิสนีย์ ไว้บนโลกใบนี้ โดย วอลต์ ดิสนีย์ ริเริ่มโครงการสร้างสวนสนุก หรือ “แดนมหัศจรรย์” ที่ทำให้ผู้ชมได้สัมผัสจินตนาการนอกจอภาพยนตร์แอนิเมชันของเขา และได้ใกล้ชิดตัวละครของดิสนีย์ในระยะประชิดมากขึ้น เสมือนการเข้าไปอยู่ในโลกเดียวกับตัวละคร ผ่านการท่องในดินแดนจำลองที่ชาวโลกรู้จักในชื่อดิสนีย์แลนด์ งานสร้างสรรค์ของ วอลต์ ดิสนีย์ กลายเป็นตำนาน แต่ไม่ใช่ตำนานที่เป็นแค่อนุสาวรีย์ แต่เป็นตำนานที่สร้างสายสัมพันธ์กับผู้ชมผู้ชื่นชอบจินตนาการของดิสนีย์อย่างต่อเนื่อง Sarakadee Lite ขอพาไปย้อนไทม์ไลน์การเกิดขึ้นของ วอลต์ ดิสนีย์ และดิสนีย์แลนด์กัน
ไทม์ไลน์การเกิดขึ้นของ วอลต์ ดิสนีย์ และดิสนีย์แลนด์
ค.ศ. 1901 วอลต์ ดิสนีย์ หรือ วอลเตอร์ อีเลียส ดิสนีย์ (Walter Elias Disney) เกิดเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม ที่เมืองชิคาโก รัฐอิลลินอยส์ สหรัฐอเมริกา พ่อเป็นชาวไร่ ช่างไม้ และช่างก่อสร้าง ส่วนแม่เป็นครู ดิสนีย์เริ่มเรียนชั้นประถมฯ ที่เมืองมาร์เซลีน รัฐมิสซูรี (Marceline, Missouri) ซึ่งเป็นเมืองในแถบมิดเวสต์อเมริกาที่เป็นต้นแบบแนวคิดของโซนเมนสตรีต ยูเอสเอ เมืองจำลองในสวนสนุกดิสนีย์แลนด์ในเวลาต่อมานั่นเอง ดิสนีย์ฉายแววเป็นนักวาดภาพมาตั้งแต่เด็ก เขาถนัดทั้งเครยอนและสีน้ำ
ค.ศ. 1917 ดิสนีย์เรียนมัธยมฯ ปลายที่ชิคาโก และได้ฝึกทำหนังสือพิมพ์โรงเรียน ทั้งถ่ายภาพ วาดภาพ และเรียนเขียนการ์ตูนไปด้วย เขาเริ่มทำงานครั้งแรกในตำแหน่งนักเขียนการ์ตูนในหนังสือพิมพ์ แต่เมื่อสหรัฐฯ เข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ 1 ดิสนีย์ได้ไปเป็นคนขับรถพยาบาลให้กับสำนักงานกาชาดอเมริกัน ประจำการที่ฝรั่งเศสและเยอรมนี
ค.ศ. 1919 สงครามสิ้นสุด วอลต์ ดิสนีย์ เข้าทำงานในบริษัทผลิตโฆษณาในเมืองแคนซัสซิตี กับการเป็นคนเขียนภาพร่างและลงสี ซึ่งทำให้เขาได้รู้จักกับ ไอเวิร์กส์ (Ub Iwerks) ศิลปินนักวาดภาพ ที่ต่อมากลายเป็นหุ้นส่วนและผู้ร่วมคิดสร้างสรรค์ผลงานในการสร้างการ์ตูนดิสนีย์
ค.ศ. 1922 ดิสนีย์กับไอเวิร์กส์เปิดสตูดิโอเล็กๆ และซื้อกล้องถ่ายภาพยนตร์มือสองมาถ่ายทำภาพยนตร์แอนิเมชัน ขนาดสั้น 1-2 นาที สำหรับงานโฆษณาสินค้าในโรงภาพยนตร์ ทั้งคู่ได้ผลิตงานแอนิเมชันจากภาพลายเส้นการ์ตูน Laugh-O-grams แบ่งเป็นเรื่องสั้นๆ หลายตอน และงานภาพยนตร์สั้น Alice in Cartoonland ก็ถูกผลิตขึ้นเป็นภาพยนตร์ต้นเรื่องสำหรับภาพยนตร์ชุดเล่าเทพนิยาย ที่รวมการแสดงของคนจริงและการถ่ายทำแอนิเมชันจากลายเส้นไว้ในเรื่องเดียวกัน
ภาพ : Encyclopædia Britannica, Inc.
ค.ศ. 1923 วอลต์ ดิสนีย์ ยื่นล้มละลาย หลังจากถูกตัวแทนจำหน่ายภาพยนตร์ในนิวยอร์กโกงค่าลิขสิทธิ์งาน เขาตัดสินใจย้ายข้ามฟากไปแคลิฟอร์เนีย และเริ่มต้นใหม่ในตำแหน่งตากล้องภาพยนตร์ และเมื่อ Alice in Cartoonland ออกฉายและได้รับความนิยม วอลต์ ดิสนีย์ จึงร่วมหุ้นกับน้องชาย รอย โอ. ดิสนีย์ (Roy Oliver Disney) เปิดสตูดิโออีกครั้ง และชวนไอเวิร์กส์มาร่วมงาน ตัวละครใหม่ที่พวกเขาสร้างขึ้นคือออสวอลด์ กระต่ายนำโชค (Oswald the Lucky Rabbit)
ค.ศ. 1927 The Jazz Singer ภาพยนตร์เสียงเรื่องแรกของโลกผลงาน วอลต์ ดิสนีย์ ออกฉาย (ก่อนหน้านั้นเป็นภาพยนตร์เงียบที่มีแต่เสียงดนตรีประกอบหรือบรรเลงดนตรีประกอบ)
ค.ศ. 1928 Steamboat Willy ภาพยนตร์แอนิเมชันขนาดสั้น งานสร้างสรรค์ของ วอลต์ ดิสนีย์ ออกฉายครั้งแรก เสนอเรื่องราวของ มิกกี้เมาส์ และสร้างประวัติศาสตร์ภาพยนตร์แอนิเมชันเสียงเรื่องแรกของโลก โดยเสียงพูดของตัวละครมิกกี้เมาส์พากย์โดย วอลต์ ดิสนีย์ ดิสนีย์และไอเวิร์กส์ปรับเปลี่ยนเจ้าการ์ตูนกระต่ายออสวอลด์มาเป็นตัวละครหนูชื่อมิกกี้ บุคลิกร่าเริง โผงผาง และเจ้าเล่ห์นิดๆ และให้มิกกี้เป็นตัวละครเอกในภาพยนตร์แอนิเมชันสั้นเรื่อง Steamboat Willie ที่เริ่มใช้เทคนิคเสียงในฟิล์ม และตัวการ์ตูนมิกกี้มีเสียงพูด ให้เสียงโดย วอลต์ ดิสนีย์
แม้ว่าก่อนหน้านั้นทั้งคู่ผลิตภาพยนตร์แอนิเมชันสองเรื่อง Plane Crazy และ Gallopin’ Gaucho ตั้งใจเป็นการเปิดตัวมิกกี้เมาส์ แต่เป็นภาพยนตร์เงียบไม่มีเสียง Steamboat Willie จึงกลายเป็นหมุดหมายของงานภาพยนตร์แอนิเมชันและเป็นเปิดการตัวมิกกี้เมาส์สู่การเป็นไอโคนิคของแบรนด์ รวมทั้งยังเป็นก้าวแรกสู่ความสำเร็จในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ของ วอลต์ ดิสนีย์
มิกกี้เมาส์เปิดประตูสู่ตัวละครการ์ตูนอื่นๆ ของดิสนีย์ แต่สถานการณ์ทางเศรษฐกิจที่สหรัฐอเมริกาย่ำแย่ บริษัทวอลต์ ดิสนีย์ ขาดทุนต่อเนื่อง ส่วนหนึ่งมาจากความดึงดันและมาตรฐานด้านงานศิลปะของดิสนีย์ ที่ต้องตรวจสอบคุณภาพงานและเก็บรายละเอียดงานสร้างสรรค์ทุกชิ้นจากบริษัทของเขาด้วยตัวเอง
ค.ศ. 1938 ภาพยนตร์แอนิเมชันเรื่อง Snow White and the Seven Dwarfs ออกฉาย เล่าเรื่องราวของสโนว์ไวท์กับคนแคระทั้ง 7 ตัวการ์ตูนที่สร้างสรรค์จากตัวละครสโนว์ไวท์ในหนังสือเทพนิยายกริมม์ งานเขียนภาษาเยอรมันยุคศตวรรษที่ 19 เขียนโดยสองพี่น้องกริมม์ ภาพยนตร์ที่ใช้เวลาสร้างกว่า 3 ปี ได้เข้ามากอบกู้สถานการณ์ทางการเงินของดิสนีย์ได้ และกลายเป็นจุดเริ่มต้นการสร้างสรรค์ตัวละคร “เจ้าหญิงดิสนีย์” ดัดแปลงจากตัวละครในนิทานหรือเทพนิยายต่างๆ มาเป็นตัวละครแอนิเมชัน (และคนแสดงจริง) ตามแบบฉบับของดิสนีย์จนถึงปัจจุบัน
ค.ศ. 1940-1950 ดิสนีย์ได้กลายเป็นผู้สร้างสรรค์และผลิตภาพยนตร์แอนิเมชันจากฮอลลีวูดที่ครองใจชาวอเมริกันและโด่งดังไปทั่วโลก รวมถึง Pinocchio (1940), Dumbo (1941) Bambi (1942) Fantasia (1940) Song of the South (1946) และ Treasure Island (1950) ภาพยนตร์เรื่องแรกของดิสนีย์ที่รวมคนแสดงจริงและตัวละครแอนิเมชัน (หรือตัวการ์ตูน) ไว้ในเรื่องเดียวกัน
ค.ศ. 1950 แอนิเมชันเรื่อง ซินเดอร์เรลลา (Cinderella) ออกฉาย ภาพปราสาทนางซิน (Cinderella Castle) ในแอนิเมชันเรื่องนี้กลายเป็นต้นแบบอาคารที่เป็นทั้งจุดแลนด์มาร์กและต้นแบบโลโก้ของสวนสนุกดิสนีย์แลนด์ทั่วโลกในเวลาต่อมา
ค.ศ. 1955 เป็นอีกปีที่มีความสำคัญมาก เพราะถือกำเนิด ดิสนีย์แลนด์ (Disneyland) สวนสนุกธีมปาร์ก (Theme Park) แห่งแรกของโลก สร้างบนพื้นที่สวนส้มเดิมที่เมืองแอนะไฮม์ (Anaheim) รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา เปิดตัวให้สาธารณชนเข้าชมครั้งแรกในวันที่ 17 กรกฎาคม พาผู้ชมท่องไปในดินแดนจำลอง ต่อเติมจินตนาการจากเรื่องราวและตัวละครสร้างสรรค์โดยดิสนีย์สตูดิโอทั้งหมด
โดยจุดเริ่มต้นของธีมปาร์กแห่งนี้มาจากความคิดของวอลต์ดิสนีย์ ขณะที่เขานั่งมองลูกสาวสองคนเล่นม้าหมุนในสวนสนุก Griffith Park ในเมืองลอสแอนเจลิส ที่มีเครื่องเล่นและร้านอาหารสำหรับครอบครัว ซึ่งวัฒนธรรมครอบครัวอเมริกันเที่ยวเล่นในสวนสนุก (amusement park) เริ่มมาตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 19 เมื่อนักธุรกิจชาวนิวยอร์กสองคนได้นำเอาแนวคิดมาจาก Midway Plaisance สวนสนุกชั่วคราว ที่มีซุ้มอาหาร ซุ้มกิจกรรมบันเทิง และเครื่องเล่นต่างๆ ติดตั้งบนพื้นที่กว้างขวาง เป็นจุดพักผ่อนหย่อนใจสำหรับผู้มาเที่ยวชมงาน World’s Columbian Exposition แฟร์ระดับโลกครั้งแรกของสหรัฐอเมริกา จัดที่เมืองชิคาโก มาสร้างเป็นสวนสนุกชื่อ Sea Lion Park ที่ Coney Island ในรัฐนิวยอร์ก เปิดบริการครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1895 โดยสวนสนุกแห่งแรกนั้นมีอาหารและเครื่องเล่น และได้กลายเป็นส่วนหนึ่งในวิถีชีวิตของชาวอเมริกัน รวมทั้งเป็นต้นทางให้ วอลต์ ดิสนีย์ สร้างสรรค์ดิสนีย์แลนด์ “สวนสนุกธีมปาร์ก” แห่งแรกของโลก โดยดิสนีย์แลนด์แตกต่างจากสวนสนุกทั่วไปที่เคยมีมาก่อนหน้านั้นในทุกมิติ ทั้งการออกแบบอาคารสถานที่ภายใต้คอนเซปต์การสร้างเมืองใหญ่ให้เป็นดินแดนมหัศจรรย์ จนถึงการออกแบบเครื่องเล่น และทุกกิจกรรมในสวนสนุกแห่งนี้ ทุกอย่างล้วนคุมธีมตามตัวละครและเรื่องราวจากสตูดิโอดิสนีย์เท่านั้น เป็นการต่อเติมจินตนาการจากสื่อภาพยนตร์และแอนิเมชันฉายทางโทรทัศน์ (โทรทัศน์แพร่ภาพและกระจายเสียง กำเนิดในช่วงทศวรรษ 1950) ของดิสนีย์ ตัวละครที่โด่งดัง ไม่ว่าจะเป็นมิกกี้เมาส์ มินนี่เมาส์ พลูโต กูฟฟี่ โดนัลด์ดั๊ก และเหล่าเจ้าหญิงดิสนีย์ที่ดัดแปลงจากเทพนิยาย ฉากเหตุการณ์ความประทับใจที่ผู้ชมจดจำล้วนจำลองขึ้นมาเพื่อผู้ชมได้สร้างประสบการณ์ร่วมกับตัวละคร เรียกได้ว่า
ดิสนีย์แลนด์เป็นหลักฐานที่สะท้อนความคิดของ วอลต์ ดิสนีย์ และยืนยันวิสัยทัศน์ของเขาในฐานะผู้สร้าง เป็นไปตามคำพูดที่เขาเคยบอกไว้ว่า
“คุณสามารถออกแบบ สร้างสรรค์ และก่อสร้างสถานที่วิเศษที่สุดในโลกได้ แต่ต้องมีผู้คนเข้ามาเพื่อให้เรื่องราวของความฝันกลายเป็นเรื่องจริง”
และการต่อเติมที่พัฒนาต่อยอดสิ่งต่างๆ ที่เคยมีมาแต่เดิม เหมือนดังวาทะที่ว่า “ทุกครั้งที่ผมขึ้นเครื่องเล่นใดๆ ผมคิดเสมอว่าสิ่งนี้มันมีอะไรบกพร่องหรือเปล่าและผมจะปรับปรุงให้มันดีขึ้นได้ยังไง”
ค.ศ. 1965 สิบปีหลังจากดิสนีย์แลนด์เปิดบริการครั้งแรก วอลต์ ดิสนีย์ ก็ต่อยอดความสำเร็จด้วยการขยายพื้นที่สวนสนุกธีมปาร์กจากแคลิฟอร์เนียไปสู่รัฐฟลอริดา และเปิดแถลงข่าวเมกะโปรเจกต์อันใหม่ในชื่อ Florida Project งานสร้างสวนสนุก สวนน้ำ และรีสอร์ต ที่จะเป็นทั้งที่พัก แหล่งพักผ่อน ร้านอาหาร ภายใต้ธีมเรื่องราวและตัวละครจากดิสนีย์ ซึ่งต่อมาคือ Walt Disney World Resort
ค.ศ. 1966 วอลต์ ดิสนีย์ เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งปอด
ค.ศ. 1967 งานก่อสร้าง Walt Disney World Resort เริ่มต้นเฟสแรก ภายใต้การดูแลของ รอย โอ. ดิสนีย์ น้องชายของ วอลต์ ดิสนีย์ ซึ่งเข้ามารับตำแหน่งผู้บริหาร วอลต์ ดิสนีย์ เวิลด์ คอมพานี หลังจากดิสนีย์เสียชีวิต
ค.ศ. 1971 เปิดตัว Walt Disney World Resort ตั้งอยู่บนพื้นที่ริมทะเลสาบ Bay Lake ใกล้เมืองออร์แลนโด รัฐฟลอริดา ที่นี่มีทั้งสวนสนุกและรีสอร์ตที่พัก ร้านอาหาร รวมทั้งแหล่งนันทนาการต่างๆ เปิดบริการสาธารณชนวันแรกเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 1971 โดยในเฟสแรกมีทั้งโซนสนามกอล์ฟ รีสอร์ต และสวนสนุก โซน Magic Kingdom Theme Park เป็นหนึ่งในสี่ธีมปาร์กในดิสนีย์เวิลด์ ถอดแบบจากดิสนีย์แลนด์ที่ แอนะไฮม์ แคลิฟอร์เนีย รวมถึงจุดแลนด์มาร์กสำคัญอย่างปราสาทซินเดอเรลลา จากภาพยนตร์แอนิเมชันของดิสนีย์ ออกฉาย ค.ศ. 1950 เรื่อง Cinderella นั่นเอง
ค.ศ. 1983 Tokyo Disneyland เปิดบริการครั้งแรกเมื่อวันที่ 15 เมษายน ที่เมืองชิบะ (Chiba Prefecture) นอกกรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น เป็นดิสนีย์ธีมปาร์กนอกสหรัฐอเมริกาแห่งแรก สร้างโดยบริษัทโอเรียนทัล ไทม์ ของญี่ปุ่น รูปแบบอิงตามต้นแบบ ดิสนีย์แลนด์ ที่แคลิฟอร์เนีย และเมจิก คิงดอม ธีมปาร์กในดิสนีย์เวิลด์รีสอร์ตที่ฟลอริดา ปัจจุบันธีมปาร์กแห่งนี้ได้ต่อเติมขยายพื้นที่และกิจการส่วนต่างๆ เป็นปลายทางความบันเทิงและการท่องเที่ยว ทำกิจกรรมวันหยุดพักผ่อนและแหล่งบันเทิง นอกจากสวนสนุกแล้วก็มีทั้งโรงภาพยนตร์และโรงแรมภายใต้ชื่อ Tokyo Disney Resort
ค.ศ. 1992 Disneyland Paris ธีมปาร์กของดิสนีย์ที่ยุโรป เปิดบริการครั้งแรกที่ Marne-la-Vallée นอกเมืองปารีส
ค.ศ. 2016 Shanghai Disney Resort Shanghai Disneyland เปิดบริการครั้งแรก นอกจากสวนสนุก ดิสนีย์แลนด์ แล้ว มีส่วนที่เป็นรีสอร์ตและดิสนีย์ทาวน์ ตั้งในเมืองผู่ตง มณฑลเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน ถือเป็นอีกหมุดหมายที่แฟนๆ ดิสนีย์ใฝ่ฝัน
ค.ศ. 2023 ตรงกับวาระครบ 100 ปี การก่อตั้งบริษัทวอล์ต ดิสนีย์ ซึ่งเป็นการตอกย้ำว่าโลกจินตนาการของ วอลต์ ดิสนีย์ ไม่ได้หยุดแค่วัยเยาว์หรือเป็นเพียงการ์ตูนเทพนิยายเท่านั้น แต่แบรนด์ วอลต์ ดิสนีย์ยังขยายโปรดักส์ไปสู่ความร่วมมือกับแบรนด์แฟชั่นและสินค้าต่างๆ ที่ต่างก็ออกมาผลิตสินค้าลิมิเต็ดเอดิชันเพื่อเฉลิมฉลองวาระ 100 ปีนี้ รวมทั้งประเทศไทยที่ดิสนีย์แลนด์มาเยือนในรูปแบบ Disney 100 Village หมู่บ้านดิสนีย์แบบป็อปอัปริมแม่น้ำเจ้าพระยา (ระยะเวลาสั้นๆ แค่ 4 เดือน ตั้งแต่ 24 มีนาคม-31 กรกฎาคม 2023) พร้อมคาแรกเตอร์พิเศษมิกกี้เมาส์และมินนี่เมาส์นุ่งโจงห่มสไบยืนต้อนรับทุกคนเข้าสู่โลกแห่งความฝันและจินตนาการ
อ้างอิง
