JWD Art Space มากกว่าแกลเลอรีคือมือวางด้านซ่อม ขนส่ง ติดตั้ง และจัดเก็บงานศิลปะ

เมื่อวงการศิลปะไม่ได้มีแต่อาร์ตแกลเลอรี JWD Art Space จึงเปิดตัวขึ้นเพื่อรันวงการศิลปะไทยที่ประเมินว่ามีมูลค่ากว่า 20,000 ล้านบาทด้วยมาตรฐานระดับสากล เพราะแม้จะปฏิเสธไม่ได้ว่ากระบวนการสร้างสรรค์งานของศิลปินจะเป็นต้นทางของการวัดคุณค่าและมูลค่างานศิลปะ แต่ขั้นตอนอื่นๆ ที่ตามมาไม่ว่าจะเป็นการแพ็กกิ้งงานอย่างพิถีพิถันเพื่อไม่ให้งานเกิดความเสียหาย การขนส่งอย่างระมัดระวัง การติดตั้งและจัดแสดงอย่างถูกวิธี การจัดเก็บงานอย่างถูกต้อง และการดูแลรักษาซ่อมแซมอย่างชำนาญการเมื่อชิ้นงานชำรุดทรุดโทรม ทั้งหมดล้วนแล้วแต่เป็นปัจจัยที่จะช่วยส่งเสริมคุณค่าและมูลค่างานศิลปะให้คงอยู่เช่นกัน

“มีหลายเคสที่เราพบว่าภาพเขียนมูลค่าหลายสิบล้านเกิดความเสียหายจากการแพ็กกิ้งไม่ดี ทำให้เกิดรอยจากการกระแทกหรือฉีกขาด หรือขนย้ายภาพโดยใช้รถกระบะแค่มีผ้าใบคลุมทำให้ภาพเสียหายจากแดดที่ร้อนหรือเปียกฝน การจัดแสดงงานและจัดเก็บงานในห้องที่อุณหภูมิไม่เหมาะสมทำให้ภาพเกิดเชื้อรา เหล่านี่เป็น Pain Point หรือปัญหาในวงการศิลปะของบ้านเรา” ปุณณภา ปริเมธาชัย ผู้อำนวยการ JWD Art Space กล่าว

JWD Art Space บริษัทน้องใหม่ภายใต้บริษัทชั้นนำด้านโลจิสติกส์และซัปพลายเชนอย่าง JWD Group จึงวางบทบาทตัวเองให้เป็นศูนย์แสดงงานศิลปะและศูนย์รวมบริการด้านศิลปะร่วมสมัยที่ครบวงจรโดยใช้พื้นที่ 1,350 ตารางเมตรบริเวณชั้น 3 ของตึก JWD ในซอยจุฬาลงกรณ์ 16 ย่านสามย่าน กรุงเทพฯ เป็นทั้งพื้นที่จัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียน ห้องจัดเก็บงานศิลปะแบบให้เช่ารายเดือน ห้องอนุรักษ์งานศิลปะและยังให้บริการด้านการขนส่ง ติดตั้ง เคลื่อนย้ายและประกันภัยผลงานศิลปะร่วมสมัยทุกขั้นตอน

ห้องสำหรับให้เช่าเก็บงานศิลปะที่เรียกว่า Storage Room ครอบคลุมพื้นที่ 364 ตารางเมตร สามารถรองรับภาพเขียนและประติมากรรมได้นับพันชิ้น มีระบบควบคุมอุณหภูมิและความชื้น ระบบรักษาความปลอดภัย เช่น เครื่องตรวจจับการเข้า-ออกด้วยระบบดิจิทัลสแกน สัญญาณเตือนภัย 24 ชั่วโมง กล้องวงจรปิด (CCTV) และระบบป้องกันอัคคีภัย

“เราให้บริการ Art Handling ครบวงจรเพราะ คุณชวนินทร์ บัณฑิตกฤษดา (ซีอีโอของ JWD Group) ท่านเป็นนักสะสมงานศิลปะด้วย และท่านเห็น Pain Point ตรงนี้ในวงการศิลปะบ้านเรา ศิลปินไทยเก่งๆ แต่ทำไมวงการศิลปะไทยยังไม่ก้าวไกลมากในระดับอินเตอร์ การเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ในการสร้างงาน การขนย้าย การจัดแสดง การเก็บงานทุกอย่างต้องมีมาตรฐานไม่ใช่ขายงานแล้วแค่ห่อด้วยบับเบิลแล้วบรรทุกใส่รถกระบะ ในต่างประเทศนั้นเขาพิถีพิถันตั้งแต่การเลือกใช้อุปกรณ์ การเข้ากรอบ การแพ็กกิ้งและการขนส่งแบบที่ได้มาตรฐานทั้งระบบ และนี่จะช่วยให้ราคาของงานขึ้นโดยอัตโนมัติ เราจึงพูดกับศิลปินเสมอว่า ‘ก่อนขายงานแพง ทำของให้แพงก่อน’ คือต้องทำให้ดีทั้งระบบ” ปุณณภา ผู้คร่ำหวอดในวงการศิลปะมากว่า 20 ปีและอดีตกรรมการบริหาร Artery Gallery กล่าว

เปิดพื้นที่ให้เช่าแบบรายเดือนเพื่อเก็บงานศิลปะ

นับตั้งแต่เปิดตัวเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2562 ลูกค้าที่ใช้บริการ Storage Room เป็นทั้งนักสะสม ศิลปิน และเจ้าของแกลเลอรี และมีงานที่เช่าพื้นที่จัดเก็บไว้ ณ ขณะนี้ประมาณ 300 ชิ้น

“ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นนักสะสมตัวยงที่เก็บงานศิลปะมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายายจึงมีงานจำนวนมากและที่บ้านไม่มีพื้นที่เก็บแล้วก็จะนำมาฝากเราไว้ หรืองานหลายชิ้นมีมูลค่าสูงมากถ้าแขวนโชว์ที่บ้านก็เกรงว่าระบบความปลอดภัยและการดูแลรักษาที่บ้านอาจไม่ดีพอ อีกทั้งเมืองไทยอากาศร้อนชื้นถ้าดูแลรักษาไม่ดีภาพมีปัญหาเกิดเชื้อราขึ้นได้ แต่ที่นี่เราเก็บในห้องที่ควบคุมอุณหภูมิที่ 24 องศาเซลเซียสตลอด 24 ชั่วโมงและควบคุมความชื้นที่เหมาะสม”

ค่าเช่าพื้นที่สำหรับเก็บงานประเภทจิตรกรรมราคาเริ่มต้นที่ 490 บาทต่อเดือน สำหรับงานไซส์ S (ขนาดไม่เกิน 100x100x15 ซม.) จนถึงราคา 1,190 บาทต่อเดือน สำหรับงานไซส์ O (ขนาดไม่เกิน 300x300x15 ซม.) ส่วนงานประเภทประติมากรรมราคาเริ่มต้นที่ 590 บาทต่อเดือน สำหรับงานไซส์ S (ขนาดไม่เกิน 50x50x100 ซม.)และราคา 1,590 บาทต่อเดือน สำหรับงานไซส์ O (ขนาดไม่เกิน 200x200x200 ซม.)

“ลูกค้ารายใหญ่ของเราท่านหนึ่งเป็นนักธุรกิจชาวฮ่องกงที่เก็บงานศิลปะกว่า 200 ชิ้นและจะย้ายมาอยู่ที่กรุงเทพฯ เขาจะฝากงานเก็บไว้ที่เราครึ่งหนึ่งส่วนที่เหลือจะนำไปติดตั้งที่เพนต์เฮาส์ริมน้ำของเขา เรายังรับผิดชอบในการขนงานศิลปะจากชั้น 1 ขึ้นไปติดตั้งยังเพนต์เฮาส์ชั้น 44”

ประกันภัยผลงานศิลปะทุกขั้นตอน

ปุณณภาประเมินว่าธุรกิจของวงการศิลปะของไทยมีมูลค่ากว่า 20,000 ล้านบาท และจุดขายอย่างหนึ่งของ JWD Art Space ที่เธอมั่นใจว่ามีศักยภาพพอที่จะต่อยอดวงการนี้ได้คือ การให้บริการประกันภัยงานศิลปะแบบครอบคลุมทุกขั้นตอนตั้งแต่นำเข้าหรือส่งออกงานที่สนามบินหรือท่าเรือ การจัดการด้านศุลกากร การขนส่ง การติดตั้งและรื้อถอน

“เราเป็นเจ้าแรกในประเทศไทยที่มีการประกันงานศิลปะระหว่างการติดตั้งและรื้อถอน ในการประกันเรากับลูกค้าจะหา Agree Value ร่วมกันเพื่อตกลงกันว่ามูลค่าศิลปะชิ้นนั้นควรเป็นราคาเท่าไร ถ้างานนั้นมีมูลค่าต่ำกว่า 50 ล้านบาท เบี้ยประกันจะอยู่ที่ 0.042% ต่อเดือน และถ้ามูลค่ามากกว่า 50 ล้านบาท เบี้ยประกันอยู่ที่ 0.030% ต่อเดือน ในกรณีไฟไหม้ น้ำท่วม หรือจารกรรมประกันจ่ายหมด

“ลูกค้าที่ซื้อประกันการติดตั้งและรื้อถอนส่วนใหญ่เป็นแกลเลอรี ศิลปิน และลูกค้าที่ซื้องานมาจากต่างประเทศและให้เราขนย้ายพร้อมติดตั้ง เราเชื่อว่าการที่บ้านเรามีบริษัทดำเนินการเกี่ยวกับงานศิลปะครบวงจรจะทำให้คนกล้าลงทุนในการซื้องานหรือนำงานมาจัดแสดงที่บ้านเรามากยิ่งขึ้น ในต่างประเทศเขาจะไม่ดีลกับคนเป็นรายบุคคลแต่จะดีลกับบริษัทมากกว่า”

ในงานบางกอก อาร์ต เบียนนาเล่ ที่จะจัดแสดงตั้งแต่วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2563 จนถึงวันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2564 ที่กรุงเทพฯ ปุณณภากล่าวว่าทาง JWD Art Space ได้รับการติดต่อจากทางผู้จัดงานให้เป็นผู้รับผิดชอบขนย้ายงานของศิลปินชื่อดัง อนิช คาพัวร์ (Anish Kapoor) เจ้าของรางวัล Turner Prize ปี 1991 ผู้โด่งดังจากงานประติมากรรมแนวคอนเซ็ปชวลอาร์ตและเป็นไฮไลต์ของงาน บางกอก อาร์ต เบียนนาเล่ในครั้งนี้ จากท่าเรือมายังพื้นที่จัดแสดงงาน

ฟื้นคืนสภาพงานศิลปะที่เจ็บป่วย

จากประสบการณ์การทำงานในวงการศิลปะมายาวนาน ปุณณภากล่าวว่า งานศิลปะชิ้นสำคัญหลายชิ้นเกิดความเสียหายจากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ทั้งจากเลือกใช้วัสดุ การเข้ากรอบ การจัดเก็บจัดแสดงหรือการเคลื่อนย้าย ทั้ง ๆ ที่งานหลายชิ้นอายุไม่มากแต่สภาพเสียหายหนักมากเพราะขาดความรู้ที่นักอนุรักษ์เรียกว่า การอนุรักษ์เชิงป้องกัน

“การขาดแคลนบุคลากรด้านการอนุรักษ์นับเป็นอีกหนึ่งปัญหาใหญ่ในบ้านเรา ลูกค้าจำนวนมากประสบปัญหาเรื่องภาพเสียหายและที่พบบ่อยสุดคือมีเชื้อรา แรกเริ่มเรามีพาร์ตเนอร์ที่ส่งงานให้ช่วยอนุรักษ์คือ คุณโรแบร์ต (โรแบร์ต บูแกรง ดูบูร์ก นักอนุรักษ์ชาวฝรั่งเศสชื่อดังและผู้อำนวยการองค์กรนักอนุรักษ์ไร้พรมแดน หรือ Restaurateurs Sans Frontières) แต่เมื่องานมีจำนวนมากขึ้นและการทำงานอนุรักษ์เป็นงานที่ต้องใช้เวลามาก ตอนนี้เราจึงมีทีมนักอนุรักษ์อิสระ 3 ท่านซึ่งเป็นคนไทยเข้ามาช่วยโดยเรามีห้องสำหรับทำงานอนุรักษ์โดยเฉพาะ” ปุณณภากล่าว

“เมื่อมีงานเข้ามา ทางเราจะตรวจสภาพเบื้องต้นก่อนว่างานมีความเสียหายตรงไหนบ้างหรือไม่ ถ้าทางเจ้าของต้องการให้เราซ่อมแซมเราก็จะตรวจสภาพอย่างละเอียดอีกครั้งในเชิงอนุรักษ์เพื่อประเมินความเสียหาย จะเขียนมาเป็นข้อๆอย่างละเอียด เช่นถ้าเกิดเป็นเชื้อราก็ต้องแจกแจงว่าเป็นราแบบไหนและจะใช้สารเคมีหรือเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์อะไรบ้างในการซ่อม หรือถ้าภาพมีรอยขาดจะเสริมแต่งให้กลับมามีชีวิตใหม่อย่างไร เราจะทำบันทึกหลักฐานว่างานมีสภาพเป็นอย่างไรและเราให้การรักษาอย่างไรไปบ้าง” หนึ่งในทีมนักอนุรักษ์กล่าวขณะกำลังซ่อมแซมภาพทิวทัศน์สีน้ำมันฝีแปรงของ ม.ล.ปุ่ม มาลากุล

ภาพเขียนของ ม.ล.ปุ่ม มาลากุล มีรอยขาดเป็นรูและผ้าใบบริเวณนั้นหายไป มีคราบสกปรกจากการขับถ่ายของแมลง และกรอบรูปมีคราบน้ำ ทางทีมนักอนุรักษ์ทำการเสริมชั้นรองพื้นด้านหลังเพื่อเติมเต็มบริเวณจุดที่ขาด และเติมสีที่ขาดไปด้วยสีน้ำเกรดอาร์ทิสต์ เผื่อหากวันข้างหน้าสีที่เขียนซ่อมไว้มีปัญหาก็สามารถซับออกได้หรือเขียนซ่อมใหม่ได้

อีกชิ้นงานที่กำลังซ่อมแซมคือภาพสีน้ำมันของ อาจารย์สวัสดิ์ ตันติสุข ที่ทีแปรงที่อาจารย์ปาดเป็นชั้นๆเกิดการหลุดลอกและบางส่วนปริแตกออก ทางทีมนักอนุรักษ์ต้องใช้เครื่องมือวิทยาศาสตร์ช่วยในการผนึกสีให้ใกล้เคียงเดิมมากที่สุด

“มีงานที่รอซ่อมอยู่อีก 37 ชิ้น เฉพาะงานของ ม.ล.ปุ่ม มาลากุล ก็ใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 20 วัน” หนึ่งในทีมนักอนุรักษ์กล่าว

สร้างเครือข่ายในวงการศิลปะร่วมสมัย

นอกจากนี้ทาง JWD Art Spaceยังมีห้องที่เรียกว่า Public Viewing Room ขนาด 95 ตารางเมตรเพื่อรองรับหากลูกค้าที่ฝากงานเอาไว้อยากนำงานออกมาชื่นชมโดยจัดเป็นแบบปาร์ตี้ระหว่างเพื่อนฝูง หรือจัดแสดงงานแบบส่วนตัวให้กับคนในวงการศิลปะเพื่อสร้างเครือข่ายระหว่างกัน

ในส่วนพื้นที่จัดแสดงมีงานนิทรรศการหมุนเวียนให้ได้ชมฟรีโดยตั้งเป้าไว้ที่ 3 นิทรรศการต่อปี และตั้งแต่วันนี้ถึง 31 สิงหาคม พ.ศ. 2563 เป็นนิทรรศการ “Die schöne Heimat”: บ้านเกิด เมืองใด เรือนใจ เมืองงาม โดยสมบูรณ์ หอมเทียนทอง และนิทรรศการถัดไปเป็นของ Suntur (ซันเต๋อ-ยศนันท์ วุฒิกรสมบัติกุล นักวาดภาพประกอบชื่อดัง) ที่จะทำงานในแนว Visual & Sound Art ร่วมกับนักร้องและนักดนตรีจำนวน 25 คน เช่น ป๊อด โมเดิร์นด๊อก และสิงโต นำโชค โดยมีกำหนดเปิดงานในวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2563

อีกหนึ่งโปรเจกต์ชื่อ Character Me โดยทางอาร์ตสเปชร่วมมือกับศิลปินชื่อดัง 10 คน อาทิ วสันต์ สิทธิเขตต์, จิตต์สิงห์ สมบุญ, สุธี คุณาวิชยานนท์,วุฒิกร คงคา, ยุรี เกนสาคู และลำพู กันเสนาะ ให้แต่ละคนสร้างสรรค์งานที่เรียกว่า Toy Art ด้วยวัสดุบรอนซ์และผลิตชิ้นละ 79 edition

ที่นี่ยังเป็นตัวแทนจำหน่ายอย่างเป็นทางการของผลงานศิลปะพอร์ซเลนที่บริษัท Bernardaud ประเทศฝรั่งเศสทำงานร่วมกับศิลปินระดับโลก เจฟฟ์ คูนส์ (Jeff Koons) ในการนำประติมากรรมไอคอนิกของเจฟฟ์ คูนส์ เช่นชุดบอลลูนสเตนเลสรูปสุนัขขนาดยักษ์ที่ได้แรงบันดาลใจมาจากลูกโป่งแฟนซีหรือลูกโป่งบิดเป็นรูปสัตว์มาทำเป็นประติมากรรมพอร์ซเลนขนาดย่อมแบบลิมิเต็ดอิดิชัน

“การทำธุรกิจ Storage อย่างเดียวไม่เกิดแน่นอน เพราะลูกค้าต้องการเห็นศักยภาพของเราในทุกมิติ และเราเชื่อมั่นว่าเราตอบโจทย์นั้นได้” ปุณณภากล่าวทิ้งท้ายอย่างมั่นใจ

Fact File

• JWD Art Space:ซอยจุฬาลงกรณ์ 16 ย่านสามย่าน กรุงเทพฯ เปิดเวลา 10.00-19.00 น. (ปิดวันจันทร์)
• Facebook: JWD Art Space เว็บไซต์ www.jwd-artspace.com
• JWD Art Space เป็นหนึ่งในพิกัดของการปลุกย่านปทุมวัน สามย่านให้กลายเป็นย่านงานศิลปะที่เรียกว่า Pathumwan Art Routes หรือ PARs